AUTEUR:
Ben Lammers | Design
Brand building | Door Ben Lammers | Leestijd 5 minuten | 20-12-2016
Architectuurfotografie. Hoe pak je het aan?
Door onze gastblogger Iemke Ruige.
Door onze gastblogger Iemke Ruige.
Architectuur wordt in de van Dale omschreven als bouwkunst / bouwstijl. Tijdens je vakantie, wanneer je aan het wandelen bent, of onderweg naar je werk, je komt vast en zeker architectuur tegen. Soms kunnen we zelfs terug in de tijd. Naar de steentijd met bijvoorbeeld de hunebedden. Of we zien de enorme Pyramides in Egypte.
De Romein Vitrivius meent dat er bij architectuur sprake moet zijn van een balans tussen schoonheid, bruikbaarheid en stevigheid. Deze kenmerken lijken nog steeds actueel al zijn er duidelijke verschillen in de visie/stijl. In Nederland zien wij die verschillen bijvoorbeeld in de vorige eeuw terug met een Amsterdamse school (expressionisme) en een Berlage (rationalisme), en meer recent een postmodernisme. Kortom, inspiratie en mooie plaatjes genoeg waarop een (hobby)architectuurfotograaf zich kan uitleven.
Waaraan het beeld moet voldoen
Wat is je doel met het maken van de foto’s? Wat wil je laten zien? Wat heeft de architect met het gebouw en omgeving bedoeld? Wat is de uitstraling? Is deze zakelijk, moet er geleefd worden, toegankelijk, transparant? Of wat is juist je eigen visie op die architectuur? Denk van te voren na waarom, wat en hoe je iets wil fotograferen.Benodigdheden
Een camera – uiteraard 😉 – (handig is een raster in de zoeker), in ieder geval groothoeklenzen, een statief en waterpas, eventueel een kompas.Voordat je begint
Gaat het om een exterieur, om een interieur of beiden? Denk aan het weer, in combinatie met licht. Wanneer heb je een mooie dag? Een beetje zon is vaak prettig. Opklaringen komen vaak aan het einde van een sombere dag regelmatig met mooie wolkenpartijen. Bij kou of na afkoeling is het licht vaak mooi helder. De stand van de zon is ook van belang bij een schemeropname en ook bij het vastleggen van interieur.
Wil je het professioneel aanpakken?
Op Google Maps is vaak te zien wat het zonlicht doet en kan je bepalen hoe het gebouw is gesitueerd. Je kunt dan ook kijken waar het noorden is, wat de stand van de zon is en wanneer deze op een bepaalde gevel staat. De zon gaat van oost naar west met in de zomer een aanzienlijk groter bereik dan in de winter.Op locatie
Loop om en door het gebouw heen en probeer het gebouw te begrijpen. Let op de omgeving waarin het gebouw staat, fotografeer die mee wanneer het gebouw daarom vraagt. Regelmatig word je in het standpunt beperkt door omgevingsfactoren, storende achtergrond, lantaarnpalen, verkeersborden, prullenbakken. Houd daar rekening mee. Let ook op details van een gebouw, het kan zeker de moeite waard zijn! Dat geldt ook voor de omgeving, zeker bij oudere gebouwen kan dat bepalend werken. En let dus op de stand van de zon.
Invloeden
Wat doet het licht en wat doen de kleuren? Avond en ochtendlicht geven meer sfeer en zijn warmer, al kunnen bij laag licht de beelden ‘zwaar’ (vrij donker) worden. Vaak werkt strijklicht goed op een gevel. Wil je gebruik maken van een perspectief (vogel- of kikvorsperspectief) of gerende lijnen? Welk standpunt in combinatie met het licht kies je? Let op licht- en lijnenspel en bepaal een compositie.
In de avond
Soms krijgt een (noord)gevel helemaal geen licht. Wellicht kan je iets doen met reflectie van bijv. een ander gebouw. Maar wanneer op een essentieel te fotograferen gevel helemaal geen licht komt, overweeg dan een avondopname, dat is een aanrader! Met een avond/schemeropname is het prettig dat dan alle lichten in het gebouw branden (bij aanwezigheid van bewegingssensoren iemand meenemen).
Kom binnen!
Voor interieuropnamen gebruik je voornamelijk bestaand licht. Met name de modernere gebouwen zijn transparant en licht genoeg. Houd er rekening mee dat bij een bewolkte dag, de invloed van de aanwezige verlichting van het gebouw aanzienlijk groter is dan op een zonnige dag. Naar binnenvallende zon ‘vreet’ vaak uit maar hoeft niet perse ongewenst te zijn. Van een interieur een schemeropname maken kan ook heel goed werken, bijvoorbeeld bij glazen daklichten of in combinatie met exterieur (statief gebruiken). Werk met mensen in je foto’s om verhoudingen en/of sfeer aan te geven. Overweeg dan om mensen onherkenbaar in beeld te zetten. Bij een interieur gebruik je vaak langere sluitertijden waardoor er al direct al een bewegingsonscherpte kan ontstaan.Techniek
Werk bij voorkeur vanaf een statief met een waterpas. Dit geeft rust en je kunt je beeld goed bepalen en vasthouden. Vaak hebben lenzen een vertekening die bij het rechte lijnenspel van de gebouwen opvalt. Deze vertekeningen zijn over het algemeen digitaal aan te passen. Dit geldt ook voor het perspectief, wanneer je niet beschikt over een shift-lens en de camera achterover kantelt om het hele gebouw er op te krijgen. Wanneer je groothoek/shift lens de bovenkant van het gebouw niet haalt, begin dan met je camera waterpas te zetten en kantel dan pas je camera achterover. Zorg dat je aan de zijkanten iets meer ruimte in de beelduitsnede voor correctie hebt. De nieuwere versies van Photoshop hebben een tool lenscorrectie voor horizontaal en verticaal perspectief.
Besteed aandacht aan waar het scherptevlak ligt. En al heeft een groothoekobjectief van zichzelf al een grotere scherptediepte, diafragmeer een aantal stops voor de scherptediepte. Hoe beter de basis-opname, hoe beter de kwaliteit.
Wanneer je afstand kunt nemen en een standaard/telelens gebruikt, trek je de objecten meer naar elkaar toe en kun je de lijnen minder laten geren. Een groothoeklens heeft weer een grote dieptewerking. Een voorwerp dat dichtbij is, is in verhouding nog groot en wat verder weg is al snel een stuk kleiner. De genoemde lenseigenschappen kun je vaak ook benutten en uitbuiten.
Tot slot
Fotografeer als het kan in RAW, je hebt dan meer correctiemogelijkheden voor bijvoorbeeld witbalans bij interieur en schemer-opnamen.